Direct naar:

De prijs aan de pomp is voor veel automobilisten een groeiende zorg. Elke keer dat het vulpistool klikt, voel je het in je portemonnee. Dat komt vooral door onze hoge accijnzen. Helaas hebben de meeste mensen weinig keuze. Voor hen is autorijden geen luxe, maar pure noodzaak om naar werk, familie of sportclub te gaan.  

Veel ANWB-leden maken zich daarom grote zorgen over de stijgende brandstofprijzen. 

‘Volkomen terecht’, zegt Paul Engel, auto-expert bij de ANWB. ‘Kijk naar Euro 95 (E10-benzine): de afgelopen vijf jaar is die 25 procent duurder geworden, terwijl de koopkracht in diezelfde periode volgens het CBS met maar zo’n 10 procent steeg. Zo wordt brandstof voor veel mensen onbetaalbaar.’ 

Een volle tank benzine kost tegenwoordig al gauw € 100. Ongeveer de helft daarvan bestaat inmiddels uit accijns en btw. In geen enkel ander Europees land zijn de belastingen op brandstof zo hoog.  

En ze dreigen de komende jaren zelfs nog verder te stijgen. 

De gemiddelde landelijke adviesprijs (GLA) voor brandstof is de richtprijs die oliemaatschappijen vaststellen. De gemiddelde pompprijs (GP) is wat we werkelijk betalen. Zo ontwikkelde de prijs van Euro 95 per liter zich in Nederland:

€ 1,916
€ 1,972
€ 1,914
€ 2,066
€ 1,798
€ 1,549 

GP

€ 2,136
€ 2,159
€ 2,076
€ 2,210
€ 1,935
€ 1,674 

GLA

2025*
2024
2023
2022
2021
2020 

Jaar

*tot 29/10/2025 – Bron: United consumers

In april 2022 voerde de Nederlandse overheid een tijdelijke accijnsverlaging in op benzine en diesel. Eigenlijk zou die per 1 januari 2026 verdwijnen, maar tijdens Prinsjesdag werd besloten om de maatregel nog een jaar te verlengen. Automobilisten profiteren daardoor tot 1 januari 2027 van relatief lagere pompprijzen. 

‘Dat is echt winst voor onze leden.’  

De woorden van ANWB-belangenbehartiger Geordie Kooiman, gespecialiseerd in autobelastingen, komen uit het hart. ‘Wij hebben er bij de overheid hard voor gelobbyd dat de accijns niet opnieuw wordt geïndexeerd en niet de gehele korting in 1 keer wordt afgebouwd. Anders zou de literprijs in januari met 26 cent zijn gestegen. We lobbyen voor brandstof, omdat het grootste deel van de leden nog fossiel rijdt. Uiteraard ondersteunen we de ontwikkeling naar elektrisch rijden.’

Op 27 november 2025 besloot de Tweede Kamer de accijnsverlaging per 1 januari 2026 te beperken met ruim 5 cent per liter benzine. Dat bedrag gaat naar openbaar vervoer. Geordie Kooiman: ‘We begrijpen dat er geld nodig is voor het OV. Maar we zouden graag zien dat er breed wordt geïnvesteerd in mobiliteit, dus zowel openbaar vervoer als auto.’

Wat is accijnsindexatie?

In Nederland worden sinds 1 januari 2014 de brandstofaccijnzen jaarlijks aangepast aan de inflatie. Is die 0,6 procent of zelfs 10 procent? De accijnzen stijgen met hetzelfde percentage. Dat doet geen enkel ander EU-land. Sinds 2022 heeft de overheid dit principe tijdelijk losgelaten. Daardoor komen de accijnzen in 2026 uit op:
€ 0,84 per liter benzine, € 0,55 per liter diesel en € 0,20 per liter lpg.

Als de accijnsverlaging in 2027 vervalt, stijgen de prijzen aan de pomp fors. En daarbovenop komt per 1 januari 2028 een nieuwe Europese CO₂-heffing (ETS2). Kooiman: ‘Europa heeft net besloten de invoering van ETS een jaar uit te stellen, maar per 1 januari 2028 gaan we betalen voor de CO₂-uitstoot van brandstoffen. Daardoor kost een liter benzine zo’n 13 cent extra. Het doel is om uitstoot terug te dringen, dus zal het bedrag met de jaren steeds hoger worden. 

Wij zien de voordelen van het ETS2-systeem, het systeem zou voor een gelijk speelveld in Europa moeten zorgen en geeft een prikkel voor verduurzaming. Maar dan moeten we wel zorgen voor een gelijk speelveld, want Nederland heft van oudsher veel meer belasting op brandstof dan buurlanden. In België en Duitsland betaal je rond de 65 cent en 70 cent accijns, in Nederland straks bijna een euro’, zegt Kooiman. ‘Waarom? Dat is een politieke keuze. Wij vinden dat met de invoering van ETS2 daar kritisch naar gekeken moet worden, want als je die heffing optelt bij de hoge accijns rijzen de kosten echt de pan uit.’

Wat is ETS2?

Vanaf 2028 voert de Europese Unie een nieuw emissiesysteem (ETS2) in voor wegverkeer en gebouwen. Producenten en leveranciers van brandstoffen moeten dan betalen voor de CO₂‑uitstoot van benzine, diesel en gas. Die extra kosten zie je uiteindelijk terug in de pompprijs.

Laagste accijns

• Malta: € 0,359 per liter

• Bulgarije: € 0,363 per liter

• Hongarije: € 0,399 per liter 

Hoogste accijns 

• Nederland: € 0,845 per liter (incl. korting)

• Italië: € 0,713 per liter

• Denemarken: € 0,711 per liter 

Accijns op benzine in 2025. – Bron: taxfoundation.org

Autoredacteur Gert Wisse volgt de prijzen dagelijks. ‘Ik vind tanken absurd duur. Wij en Denemarken hebben de duurste benzine van Europa.’ Hij merkt dat automobilisten steeds vaker hun gedrag aanpassen. ‘Ik hoor mensen steeds vaker zeggen: “Ik tank in Duitsland of België, dan bespaar ik zo € 20 op een volle tank.” En dat snap ik. Want het gaat om flinke bedragen.’

Eigenlijk zijn er nu volgens Wisse ook geen goede alternatieven.  

‘Het opladen van een elektrische auto is wel goedkoper, maar voor veel mensen is de aanschafprijs van zo’n auto nog te hoog. Voorlopig is tanken dus nog bittere noodzaak.’ 

Kooiman is het daarmee eens. ‘Als ANWB geloven we zeker in de transitie naar elektrisch rijden. Ook hier lobbyen we voor stimuleringsmaatregelen, maar voordat iedereen een betaalbare elektrische auto kan kopen, zijn we jaren verder.’

In Nederland is nu maar zo’n 6 à 7 procent van het aantal auto’s elektrisch. De grote meerderheid rijdt nog op benzine of diesel en de ANWB wil zorgen dat ook voor die groep het autorijden de komende jaren betaalbaar blijft.  

Dus praten we regelmatig met beleidsmakers, ministeries en Kamerleden.  

We vertellen wat onze leden belangrijk vinden, delen eigen onderzoeksresultaten en wijzen ook op ontwikkelingen in de rest van Europa. 

Belangenbehartiger Kooiman: ‘Doordat steeds meer mensen elektrisch rijden, levert brandstof op de lange termijn de staatskas steeds minder op. Hier moet een structurele oplossing voor komen. Het is belangrijk dat we daarover met de overheid in gesprek blijven. Daarnaast willen we als ANWB mensen helpen inzicht te krijgen in wat autorijden nou echt kost. Want soms is het misschien slimmer en goedkoper om de fiets te pakken of de trein te nemen.’ 

Hoe ziet de toekomst er dan uit? 

Dankzij onder andere de lobby van de ANWB is de accijnsverlaging verlengd en blijft de schade in ieder geval in 2026 beperkt.  

Toch zal tanken voorlopig niet goedkoop worden.

‘Bijna de helft van wat we betalen aan de pomp is belasting’, benadrukt Kooiman. ‘En in 2027 dreigt opnieuw een stevige stijging, want er is geen structurele oplossing gekomen.’ De ANWB blijft daarom opkomen voor de automobilist – aan de lobbytafel én onderweg.  

Want hoe duur de literprijs ook wordt, iedereen moet elke dag veilig én betaalbaar van A naar B kunnen. 

Zo houd je grip op brandstofkosten

Let op waar je tankt
Auto-expert Paul Engel: ‘Aan de snelweg betaal je soms tot 30 cent per liter meer dan in een dorp of stad. Met de ANWB Onderweg-app zie je precies wat brandstof kost bij jou in de buurt. Zo kun je eenvoudig tot tientallen euro’s besparen.’
Nog meer tips voor de slimme tanker →

Wees wijs met het gaspedaal
Autoredacteur Gert Wisse: ‘Rij beheerst. Hard optrekken en laat remmen kosten veel extra benzine. Door zuinig te rijden scheelt dat over 200 kilometer zomaar één à twee liter brandstof. Dat is meteen voelbaar in je portemonnee.’ 

Combineer korte ritten
‘Een kort ritje, bijvoorbeeld even snel naar de supermarkt, is funest voor je brandstofverbruik’, vertelt Wisse. ‘Een koude motor vraagt extra veel energie. Dus: combineer meerdere korte ritjes, of pak als het kan gewoon de fiets.’
Met deze 10 tips rij je op z'n zuinigst →

Tekst: Ernest Marx
Fotografie & animaties: Van Santen & Bolleurs
Fotografie: Marie Wanders