Majestueuze kraanvogels
in de Hoge Venen

‘Eén van de opmerkelijkste trekvogels in België is de kraanvogel. Deze majestueuze vogel is afkomstig uit broedgebieden in Scandinavië. Kraanvogels kiezen voor de Hoge Venen als hun nachtelijke rustplaats, voor ze hun reis zuidwaarts richting Frankrijk voortzetten. De meeste hebben als eindbestemming Zuid-Spanje of Noord-Afrika. 

Zijn de omstandigheden slecht, dan blijven ze aan de grond in afwachting van betere weers- en windomstandigheden. Zijn ze gunstig? Waait er een oostenwind? Dan vliegen de kraanvogels in grote getalen over de Hoge Venen. Zodra het eerste ochtendlicht doorbreekt, wordt de lucht gevuld met de resonerende trompetterende geluiden van deze prachtige dieren.’

De Hoge Venen is niet voor niets een van dé wandelparadijzen van Europa (voor beginnende wandelaars). 

Ontdek hier alle 34 Europese wandelgebieden →

Majestueuze kraanvogels
in de Hoge Venen

‘Eén van de opmerkelijkste trekvogels in België is de kraanvogel. Deze majestueuze vogel is afkomstig uit broedgebieden in Scandinavië. Kraanvogels kiezen voor de Hoge Venen als hun nachtelijke rustplaats, voor ze hun reis zuidwaarts richting Frankrijk voortzetten. De meeste hebben als eindbestemming Zuid-Spanje of Noord-Afrika. 

Zijn de omstandigheden slecht, dan blijven ze aan de grond in afwachting van betere weers- en windomstandigheden. Zijn ze gunstig? Waait er een oostenwind? Dan vliegen de kraanvogels in grote getalen over de Hoge Venen. Zodra het eerste ochtendlicht doorbreekt, wordt de lucht gevuld met de resonerende trompetterende geluiden van deze prachtige dieren.’

De Hoge Venen is niet voor niets een van dé wandelparadijzen van Europa (voor beginnende wandelaars). 

Ontdek hier alle 34 Europese wandelgebieden →

Acrobaten in het Zoniënwoud
(Forêt de Soignes)

‘Eekhoorns zijn echte acrobaten. Om hun ongelooflijke snelheid vast te leggen, gebruikte het team van ‘Onze Natuur’ een geavanceerde camera, die de eekhoorns tot vijfentwintig keer vertraagt in het shot. Dan zie je pas echt hoe ze hun staart gebruiken om hun evenwicht te bewaren. 

Deze behendige wezens vertrouwen op hun snelheid om roofdieren, zoals haviken, te slim af te zijn. Maar ook om sneller te zijn dan de andere eekhoorns. Als er eikels en hazelnoten vallen, ontstaat er een hevige onderlinge concurrentiestrijd. Iedere eekhoorn streeft naar de beste plek met de fijnste noten, die slim worden verstopt voor later, in tijden van schaarste. 

Duizend noten verstoppen
Opmerkelijk genoeg kunnen ze deze verborgen schatten zelfs in de sneeuw moeiteloos terugvinden. Soms verstoppen ze wel duizend noten. Een indrukwekkende prestatie waarvoor ze voortdurend moeten haasten. 

Mooie bijkomstigheid: de noten die af en toe worden vergeten kunnen uitgroeien tot nieuwe bomen. Zo hebben eekhoorns een onbedoelde rol in het bevorderen van de groei van een nieuwe generatie bomen.’

Acrobaten in het Zoniënwoud
(Forêt de Soignes)

‘Eekhoorns zijn echte acrobaten. Om hun ongelooflijke snelheid vast te leggen, gebruikte het team van ‘Onze Natuur’ een geavanceerde camera, die de eekhoorns tot vijfentwintig keer vertraagt in het shot. Dan zie je pas echt hoe ze hun staart gebruiken om hun evenwicht te bewaren. 

Deze behendige wezens vertrouwen op hun snelheid om roofdieren, zoals haviken, te slim af te zijn. Maar ook om sneller te zijn dan de andere eekhoorns. Als er eikels en hazelnoten vallen, ontstaat er een hevige onderlinge concurrentiestrijd. Iedere eekhoorn streeft naar de beste plek met de fijnste noten, die slim worden verstopt voor later, in tijden van schaarste. 

Opmerkelijk genoeg kunnen ze deze verborgen schatten zelfs in de sneeuw moeiteloos terugvinden. Soms verstoppen ze wel duizend noten. Een indrukwekkende prestatie waarvoor ze voortdurend moeten haasten. 

Mooie bijkomstigheid: de noten die af en toe worden vergeten kunnen uitgroeien tot nieuwe bomen. Zo hebben eekhoorns een onbedoelde rol in het bevorderen van de groei van een nieuwe generatie bomen.’

Donkere clusters bij Kalmthout

‘Tijdens de vroege lente lijken de hoopjes dennennaalden in het bos verstoken van elke bewoner. Maar als de timing goed is en de temperaturen gunstig, komen deze hopen tot leven: mieren verschijnen en vormen donkere clusters wanneer de zon ze verlicht. 

En dat is niet zomaar. Door deze donkere clusters te vormen, warmen de mieren het nest in de lente in een versneld tempo op. Zo kunnen ze razendsnel hun eigen mini-maatschappij uitbreiden en verder ontwikkelen.’

Donkere clusters bij Kalmthout

‘Tijdens de vroege lente lijken de hoopjes dennennaalden in het bos verstoken van elke bewoner. Maar als de timing goed is en de temperaturen gunstig, komen deze hopen tot leven: mieren verschijnen en vormen donkere clusters wanneer de zon ze verlicht. 

En dat is niet zomaar. Door deze donkere clusters te vormen, warmen de mieren het nest in de lente in een versneld tempo op. Zo kunnen ze razendsnel hun eigen mini-maatschappij uitbreiden en verder ontwikkelen.’

Intense achtervolgingen
in Tongeren

‘In het vroege voorjaar ervaren hazen een golf van hormonen als hun paarseizoen begint. Dit wordt ook wel ‘rammelen’ genoemd. In deze periode achtervolgen meerdere hazen één vrouwtje in de hoop met haar te paren. Het vrouwtje zoekt de sterkste en meest geschikte mannelijke partner. 

Dit alles gaat gepaard met een intense achtervolging, waarbij het vrouwtje voorop loopt en de mannetjes op de voet volgen. Soms gaan de mannetjes bokswedstrijden aan en soms verdedigt het vrouwtje zich door met een mannetje te boksen dat te dichtbij komt zonder haar toestemming. 

Uiteindelijk blijft er maar één mannetje over en als het vrouwtje hem accepteert, zal hij haar bevruchten.’

Intense achtervolgingen in Tongeren

‘In het vroege voorjaar ervaren hazen een golf van hormonen als hun paarseizoen begint. Dit wordt ook wel ‘rammelen’ genoemd. In deze periode achtervolgen meerdere hazen één vrouwtje in de hoop met haar te paren. Het vrouwtje zoekt de sterkste en meest geschikte mannelijke partner. 

Dit alles gaat gepaard met een intense achtervolging, waarbij het vrouwtje voorop loopt en de mannetjes op de voet volgen. Soms gaan de mannetjes bokswedstrijden aan en soms verdedigt het vrouwtje zich door met een mannetje te boksen dat te dichtbij komt zonder haar toestemming. 

Uiteindelijk blijft er maar één mannetje over en als het vrouwtje hem accepteert, zal hij haar bevruchten.’

De jacht van de klapekster
in Nationaal Park Hoge Kempen

‘Sommige klapeksters kiezen ervoor de winter door te brengen in België. Ondanks het feit dat de vogel meestal broedt in hoger gelegen gebieden in Europa, zoals Scandinavië. De strenge kou en hevige sneeuwval na het broedseizoen maken het moeilijk voor ze om in die gebieden te jagen. 

De elegant ogende vogels zijn zeer bekwame jagers die vertrouwen op hun scherpe zicht om hun prooi te lokaliseren. Liefhebbers kunnen dit gedrag waarnemen in het Nationaal Park Hoge Kempen, waar één specifieke klapekster jaar na jaar op hetzelfde veld komt overwinteren. Als je het park in de late herfst bezoekt, bestaat de kans dat je een glimp opvangt van een zwart-witte stip die boven op de meidoorns zit. Geduldig wachtend op de volgende prooi. Geen roodborstje of rosse woelmuis is hier veilig.’

Achter de schermen

Om deze vogel te filmen was een aanzienlijke tijdsinvestering nodig. Laurent, een toegewijde vrijwilliger in het Nationaal Park, besteedde bijna zestig opeenvolgende dagen aan het observeren van de klapekster. Dankzij zijn inspanningen slaagde het filmteam van ‘Onze Natuur’ erin om de scène in een tijdsbestek van twee weken vast te leggen. 

Na al het harde werk miste het team nog steeds hét shot waarin de shrike zijn prooi aan een stekel prikt, een kenmerkend gedrag van deze soort. (Ze gebruiken hiervoor vaak stekelige planten zoals de meidoorn.) Op het allerlaatste moment - voordat ze echt moesten stoppen - kregen ze eindelijk het shot. Daarmee was de scène compleet.

De jacht van de klapekster in Nationaal Park Hoge Kempen

‘Sommige klapeksters kiezen ervoor de winter door te brengen in België. Ondanks het feit dat de vogel meestal broedt in hoger gelegen gebieden in Europa, zoals Scandinavië. De strenge kou en hevige sneeuwval na het broedseizoen maken het moeilijk voor ze om in die gebieden te jagen. 

De elegant ogende vogels zijn zeer bekwame jagers die vertrouwen op hun scherpe zicht om hun prooi te lokaliseren. Liefhebbers kunnen dit gedrag waarnemen in het Nationaal Park Hoge Kempen, waar één specifieke klapekster jaar na jaar op hetzelfde veld komt overwinteren. Als je het park in de late herfst bezoekt, bestaat de kans dat je een glimp opvangt van een zwart-witte stip die boven op de meidoorns zit. Geduldig wachtend op de volgende prooi. Geen roodborstje of rosse woelmuis is hier veilig.’

Achter de schermen

Om deze vogel te filmen was een aanzienlijke tijdsinvestering nodig. Laurent, een toegewijde vrijwilliger in het Nationaal Park, besteedde bijna zestig opeenvolgende dagen aan het observeren van de klapekster. Dankzij zijn inspanningen slaagde het filmteam van ‘Onze Natuur’ erin om de scène in een tijdsbestek van twee weken vast te leggen. 

Na al het harde werk miste het team nog steeds hét shot waarin de shrike zijn prooi aan een stekel prikt, een kenmerkend gedrag van deze soort. (Ze gebruiken hiervoor vaak stekelige planten zoals de meidoorn.) Op het allerlaatste moment - voordat ze echt moesten stoppen - kregen ze eindelijk het shot. Daarmee was de scène compleet.

Felle verdedigers in de Dommel

‘In de Dommel, een beek in de buurt van Lommel, leeft een verbazingwekkend aantal driedoornige stekelbaarsjes. In het voorjaar, als de watertemperatuur precíes goed is, gebeurt er iets opmerkelijks met de mannelijke stekelbaarsjes. Hun buik verandert in een levendige kleur rood, terwijl hun rug een opvallende blauwe tint aanneemt. 

Deze transformatie markeert het begin van hun territoriale gedrag. 

De mannelijke stekelbaarsjes bouwen ijverig nesten om de vrouwtjes een veilige plek te bieden om hun eieren te leggen. Met charme en finesse lokken de mannetjes de vrouwtjes en leiden ze naar het nest. Zodra de eieren van de vrouwtjes rijp zijn, leggen ze hun kostbare lading voorzichtig in het nest. 

Vanaf dat moment neemt het mannetje de rol van toegewijde verzorger op zich. 

Hij verdedigt het nest fel tegen indringers en zorgt ervoor dat de eieren constant van zuurstofrijk water worden voorzien. Zelfs nadat de eieren zijn uitgekomen en de jonge stekelbaarsjes op zoek gaan naar voedsel, blijft het mannetje standvastig in zijn toewijding om ze te beschermen en te verzorgen.’

ANWB-kampioen Kathryn is duiker en ontdekte ook in Oostenrijk een bijzondere onderwaterwereld → 

Felle verdedigers in de Dommel

‘In de Dommel, een beek in de buurt van Lommel, leeft een verbazingwekkend aantal driedoornige stekelbaarsjes. In het voorjaar, als de watertemperatuur precíes goed is, gebeurt er iets opmerkelijks met de mannelijke stekelbaarsjes. Hun buik verandert in een levendige kleur rood, terwijl hun rug een opvallende blauwe tint aanneemt. 

Deze transformatie markeert het begin van hun territoriale gedrag. 

De mannelijke stekelbaarsjes bouwen ijverig nesten om de vrouwtjes een veilige plek te bieden om hun eieren te leggen. Met charme en finesse lokken de mannetjes de vrouwtjes en leiden ze naar het nest. Zodra de eieren van de vrouwtjes rijp zijn, leggen ze hun kostbare lading voorzichtig in het nest. 

Vanaf dat moment neemt het mannetje de rol van toegewijde verzorger op zich. 

Hij verdedigt het nest fel tegen indringers en zorgt ervoor dat de eieren constant van zuurstofrijk water worden voorzien. Zelfs nadat de eieren zijn uitgekomen en de jonge stekelbaarsjes op zoek gaan naar voedsel, blijft het mannetje standvastig in zijn toewijding om ze te beschermen en te verzorgen.’

ANWB-kampioen Kathryn is duiker en ontdekte ook in Oostenrijk een bijzondere onderwaterwereld → 

Fascinerend ijsvogel-schouwspel
in Zonhoven

 ‘In Zonhoven ontvouwt zich elke jaar een fascinerend schouwspel: de ijsvogel, geconfronteerd met de winterse uitdaging van bevroren meertjes en beekjes, begint aan een meedogenloze zoektocht naar vis. 

Maar als de lente aanbreekt, valt er een zichtbare last van hun schouders. Ze krijgen nieuwe energie om hun territorium te verkennen. Een mannetje en een vrouwtje kiezen zorgvuldig een nestplaats in hun territorium: een hoge, steile wand in de buurt van het water, waar ze met zorg een nestkamer in de aarde graven. 

In deze knusse holte onder de grond voeden ze tot zes jonge ijsvogels op. De toegewijde ouders houden zich onvermoeibaar bezig met de kunst van het vissen en laten geen ruimte voor rust.’ 

Achter de schermen

Om dit schouwspel vast te leggen, maakte de Nederlandse cameraman Dick Harrewijn handig gebruik van schuilplaatsen en tenten om de ijsvogels te observeren. Met behulp van een speciale slow motion camera werden de flitsende duiken van deze blauw-oranje vogels in beeld gebracht.

Fascinerend ijsvogel-schouwspel in Zonhoven

 ‘In Zonhoven ontvouwt zich elke jaar een fascinerend schouwspel: de ijsvogel, geconfronteerd met de winterse uitdaging van bevroren meertjes en beekjes, begint aan een meedogenloze zoektocht naar vis. 

Maar als de lente aanbreekt, valt er een zichtbare last van hun schouders. Ze krijgen nieuwe energie om hun territorium te verkennen. Een mannetje en een vrouwtje kiezen zorgvuldig een nestplaats in hun territorium: een hoge, steile wand in de buurt van het water, waar ze met zorg een nestkamer in de aarde graven. 

In deze knusse holte onder de grond voeden ze tot zes jonge ijsvogels op. De toegewijde ouders houden zich onvermoeibaar bezig met de kunst van het vissen en laten geen ruimte voor rust.’ 

Achter de schermen

Om dit schouwspel vast te leggen, maakte de Nederlandse cameraman Dick Harrewijn handig gebruik van schuilplaatsen en tenten om de ijsvogels te observeren. Met behulp van een speciale slow motion camera werden de flitsende duiken van deze blauw-oranje vogels in beeld gebracht.