Esther Hanko (40) uit Purmerend en Steven Lantinga (38) uit Heerlen gooien regelmatig samen hun hoofd in de nek om naar de sterren te kijken. In Nederland en daarbuiten.

Hoe werden jullie sterrenkijkvrienden?
Esther: ‘We ontmoetten elkaar voor het eerst tijdens een star party, dat is een samenkomst van mensen met telescopen om sterren te kijken. Georganiseerd door astroforum.nl, waar we allebei vaste bezoeker zijn. Daarna kwamen we elkaar vaker tegen bij astro-events in Nederland, maar ook op jaarlijkse astroreisjes naar La Palma en Kollase, een gehucht in Duitsland. Steeds raakten we in gesprek.’
Steven: ‘Tijdens waarneemnachten willen Esther en ik regelmatig dezelfde objecten waarnemen. Dan kruipen we bij elkaar achter de telescoop om te zien hoe hetzelfde object er bij de ander uitziet. We zijn even enthousiast over het waarnemen, soms blijven wij als laatsten over in het veld.’

Wat maakt astronomie zo leuk?
Esther: ‘Het moment dat ik een object vind, geeft zo’n dopamineshot. Het is superleuk om dat met andere amateurastronomen te kunnen delen. In het veld, maar ook op mijn blog oetie.nl. Niet eens alle objecten zijn heel mooi. Het gaat vooral om het vinden. En het besef van waar je naar kijkt: het sterrenstelsel dat het dichtst bij onze Melkweg ligt, het Andromedastelsel, is hier 2,5 miljoen lichtjaren vandaan. Dat is dan nog onze buurvrouw.’
Steven: ‘Die tijden en afstanden blijven moeilijk te bevatten. Zo begon deze hobby voor mij: ik las dat je Saturnus met het blote oog kunt zien. Toen ben ik met een uitgeprint kaartje op de fiets gaan zoeken. Ik zag een felle ster, dat was dus Saturnus. Het besef dat ik naar een planeet keek, was zo gaaf.’

Wat zijn de beste omstandigheden voor sterrenkijken?
Esther: ‘Allereerst moet je een plek opzoeken waar geen lichtvervuiling is, waar het goed donker wordt. Daarom kijken we alleen rond nieuwe maan, anders schijnt de maan te fel. Daarbij is een vrije zuidelijke horizon erg fijn. En het weer moet helder zijn om iets te kunnen zien. Er zijn plekken in Nederland waar het donker genoeg wordt, bijvoorbeeld in de omgeving van Lochem en de Knardijk in Flevoland.’

Hoe gaat het sterren spotten eraan toe? 
Steven: ‘Vooraf maken we een lijst van objecten die dat seizoen te zien zijn, die we willen bekijken. Op de avond zelf ga je die binnenhalen.’
Esther: ‘We wachten tot het astronomisch donker is; wanneer de zon achttien graden onder de horizon staat. In de winter kan dat al om 18:35 uur zijn. Dan zoek je de objecten op met een atlas, of met de app SkySafari. In de lucht kies je een ster, vanaf daar starhop je via patronen in de sterren naar het sterrenstelsel, cluster of neveltje dat je wilt bekijken.’
Steven: ‘Dat kan opperste concentratie vergen. Maar tussendoor lopen we ook heen en weer om bij elkaar te kijken, te kletsen en koffie te drinken. Sterrenkijken is ook heel sociaal.’
Esther: ‘Soms gaan we de hele nacht door, om zoveel mogelijk objecten te zien. Dat kan afzien zijn, als het koud is en de vermoeidheid toeslaat. Maar je maakt gouden herinneringen. Zoals die keer in Kollase. We waren net klaar en gingen bij het kampvuur zitten toen de zon opkwam. De eigenaresse van het hooihotel waar we sliepen begon al aan de ochtendronde met haar schapen. Dat zijn mooie momenten.’ 

Tekst: Jasmine Groenendijk Foto: Marijn Scheeres