Een goedkoop tweedehandsje scoren, is er tegenwoordig niet meer bij. Maar snel een nieuwe auto aanschaffen ook niet, weet Menno Neeteson van de ANWB. De levertijden van nieuwe auto’s zijn schrikbarend lang. Soms moet je acht maanden wachten voordat je nieuwe trots wordt afgeleverd. Wat is er toch aan de hand in autoland? En hoe kom je wél aan je volgende auto?

Tot de eeuwwisseling was het gebruikelijk dat er ieder jaar meer dan een half miljoen nieuwe auto’s werden verkocht (611.000 in 1999). Die aantallen zijn de laatste tien jaar niet meer gehaald, met afgelopen jaar als dieptepunt. In 2021 werden er ‘maar’ 323.000 nieuwe personenauto’s verkocht. En daar bovenop kwam het coronavirus. Veel auto-onderdelen worden geproduceerd in China en nergens sloeg de pandemie zo hard toe als daar. Autofabrieken gingen dicht, onderdelenaanvoer kwam stil te liggen, chips werden niet geproduceerd of gingen naar andere producten dan auto’s. Maandenlang werden er geen of nauwelijks nieuwe auto’s geëxporteerd. En nu alles weer langzaam opstart, draait de markt natuurlijk niet zomaar weer op volle kracht. En daar komt nu ook de oorlog in de Oekraïne bij. Dat dit allemaal invloed heeft op de levertijden en prijzen van nieuwe auto’s, mag duidelijk zijn. Wat minder duidelijk is: waarom worden occasions steeds duurder? 

‘Jonge, gebruikte auto’s overtroffen de nieuwprijs’

ENORME OCCASIONVRAAG
Paul de Waal van BOVAG zegt: ‘Tijdens corona rees de vraag naar kleine, betaalbare auto’s enorm. Veel mensen wilden en konden niet meer met het ov en wilden over eigen vervoer beschikken.’ In 2019 werden er 1.886.339 occasions verkocht. In 2020 steeg dit naar 2.025.309 gebruikte auto’s. Een stijging van maar liefst 138.970 auto’s. 

Paul: ‘Autobedrijven die al jaren auto’s uit het buitenland importeren voor de verkoop op de Nederlandse markt, draaiden overuren om aan de enorme occasionvraag te voldoen.’ In 2021 werden er 294.119 gebruikte auto’s geïmporteerd. Bijna 6 procent meer dan in 2020. Maar die stroom uit het buitenland is nu flink aan het opdrogen. In augustus kromp de occasion-import voor de zesde maand op rij ten opzichte van vorig jaar, en wel met 21 procent. Tony Vrijsen van BCA Autoveiling vult aan: ‘Door de enorme vraag zijn occasions in prijs gestegen. Jonge, gebruikte auto’s overtroffen soms zelfs de nieuwprijs. Dat hebben we nog nooit meegemaakt in Nederland. Een gebruikte Mercedes A-klasse AMG lag qua prijs bijna gelijk aan een nieuwe elektrische Polestar 2.’

PLAFOND BEREIKT
Vrijsen vervolgt: ‘Autohandelaren zoeken nog steeds naar kleine en zuinige auto’s, nu vooral door de hoge brandstofprijzen. Maar de vraag is niet meer zo groot als een aantal maanden geleden. Bij autobedrijven die maanden hebben ingekocht op de hoge vraag tijdens corona, die nu dus afneemt, loopt de voorraad langzaam op,’ verzekert Vrijsen, ‘dat komt doordat het consumentenvertrouwen momenteel historisch laag is door de inflatie en hoge brandstofprijzen.’

‘De schaarste zit hem momenteel nog wel in het segment jonge, mooie auto’s van een of twee jaar oud met weinig kilometers’, weet Vrijsen. ‘Maar zoek je een occasion van vijf jaar of ouder, dan heb je wel keuze. Afhankelijk van de productie van nieuwe auto’s en de doorstroming, verwacht ik over een poosje een prijsdaling of in ieder geval een stabilisatie. De prijzengekte heeft nu wel redelijk het plafond bereikt.’ 

LEASECONTRACTEN
Veel occasions waren in hun vorige leven een leaseauto. De doorstroomperiode van een leaseauto naar de occasionmarkt duurt vier à vijf jaar. Afhankelijk van de lengte van het leasecontract. Maar door de schaarste aan nieuwe auto’s proberen leasemaatschappijen momenteel bestaande contracten te verlengen of de gebruikte auto’s die ze hebben als occasionlease in te zetten. ‘Doordat er amper nieuw werd geleverd, is het gat naar de jonge occasion nog groot’, zegt De Waal. ‘Er zijn goed gevulde orderboeken, maar nieuwe auto’s kampen met een lange levertijd. Als de levering van de bestelde, nieuwe auto’s op gang komt, krijgen we een inhaalslag. Dit zie je dan binnen vijf jaar weer terug op de occasionmarkt.’ 

ALLEMAAL DUUR
Het valt Menno Neeteson op dat niet alleen een jonge occasion prijzig is, de prijzen in het nieuwe A-segment zoals de Kia Picanto of Toyota Aygo zijn ook gestegen. ‘Waar je een paar jaar geleden nog een nieuw modelletje kon kopen van rond en zelfs beneden de € 10.000, betaal je nu zo’n € 16.000. Terwijl je voor hetzelfde geld een leuke, jonge én grotere occasion hebt. Ik verwacht daarnaast dat met de onzekere brandstofprijzen de vraag naar elektrische auto’s, maar ook naar plug-in hybrides sterk zal stijgen.’ 

Tekst: Wanda Bregman Illustraties: Carolyn Ridsdale Interviews: Roxanne Vis Portretten: Jonathan Andrew. Met dank aan: Auto Smeeing Soest