Het is een collectief leed in Nederland: een gestolen fiets. Slecht nieuws: door de opmars van dure e-bikes worden er alleen maar meer fietsen gestolen. Volgens de statistieken werden vorig jaar 550 duizend Nederlanders het slachtoffer van fietsdiefstal. Dat waren 150 duizend fietsen méér dan in 2019. De afgelopen twee jaar zijn er 75 procent meer e-bikes gestolen. Fietsdiefstal zit ‘in de lift’, en dan zijn dit alleen nog de cijfers van mensen die de moeite hebben genomen om aangifte te doen. Ondanks deze alarmerende cijfers blijkt uit onderzoek ook dat slechts 36 procent zijn/haar fiets met twee sloten vastzet. Dat is jammer, want twee sloten aan je fiets maakt de kans op diefstal aanzienlijk kleiner. 

Elk slot kan gekraakt worden, hoe dik de schakels ook zijn of hoe ingenieus het slot ook is. Maar er zijn wel grote verschillen tussen fietssloten: de minst ‘kraakbare’ sloten kunnen een keurmerk krijgen van de Stichting ART. Dit is een samenwerking van ANWB, RAI Vereniging en verzekeringsmaatschappijen. Om een keurmerk te krijgen worden sloten ‘aangevallen’ met bijvoorbeeld een ijzerzaag en betonschaar, maar worden ook subtielere technieken als ‘lockpicking’ op het slot geprobeerd. Hoe meer aanvalstechnieken een slot weerstaat (of hoe langer het duurt een slot open te zagen), hoe meer ART-sterren het slot krijgt. 

Wij hebben 20 ART-sloten met 2- en 3-sterren getest op gebruiksgemak. Daarbij hebben we gelet op de prijs, het openen en sluiten van het slot en hoe gemakkelijk je het slot vastmaakt aan fietsenrekken en paaltjes. Ook hebben we een test gedaan van de slijtvastheid van de ‘sokken’ rond de kettingen. Want zo’n doorgesleten sok kan schade aan de lak en/of het frame van je fiets veroorzaken. 

Zeer opvallend in deze test zijn de prijsverschillen

OPENEN EN SLUITEN
Na een paar keer proberen open je vrijwel alle sloten met gemak. Alleen de Citycat bleef stroef. Slechts enkele sloten hebben een automatische ‘klikvergrendeling’: zodra je het uiteinde van de kabel in het slot steekt, klikt dat automatisch vast. Alleen de Lynx, ABUS Iven en Pro-Tect bieden die luxe, evenals de vouwsloten van Kryptonite, AXA en Trelock. Ook gaan vrijwel alle sloten wel erg makkelijk open als je de sleutel omdraait: de ketting valt er zo uit. Dat kan schade opleveren aan je fiets, en een zware ketting die tegen je hand of been zwiept is geen pretje. Sloten waarbij dat niet gebeurt zijn veel veiliger: in deze test alleen de drie sloten van ABUS. 

VAST AAN DE WERELD
Een belangrijke praktijktest: kun je je fiets vastzetten aan de ‘vaste wereld’? Kan het slot door het frame én voorwiel én aan een paaltje of fietsenrek? Dat lukt makkelijk met alle kettingsloten (90 cm of langer) maar met de vier vouwsloten lang niet altijd. Want een kettingslot met 20 schakels van elk zes centimeter is veel flexibeler dan zeven vouwdelen van elk zestien cm lang. Een ander nadeel van een vouwslot is de prijs. Tot € 100 duurder dan ART 2-kettingsloten.

MEENEMEN
Een fietsslot weegt al snel anderhalf tot drie kilo. Dan is het fijn als je hem op een prettige manier kunt meenemen. Hier zijn vouwsloten in het voordeel. De houder van een vouwslot kun je vastschroeven in je bidon-uitsparingen. Of, als je die niet hebt, vastmaken met stevige ‘straps’. Een vouwslot klik je – strak opgevouwen – in de houder zodat het op geen enkele manier in de weg zit tijdens het fietsen. 

Of je een kettingslot strak om je fiets kunt wikkelen hangt af van veel dingen. Bijvoorbeeld hoe hoog je zadel staat en de vorm van het frame. Zit er niks in de weg, zoals een kinderzitje? En dan is er nog de dikte van zadelpen en frame. Een paar millimeter kan het verschil maken tussen een strak omgelegde ketting en eentje die bungelt. Dat kun je eigenlijk alleen in de praktijk ontdekken. Zeker is wel dat een ketting met een groot ‘slothuis’ moeilijker strak is te leggen. Met als gevolg dat de ketting heen en weer kan gaan zwaaien en je fiets beschadigt. 

PRIJS EN SLIJTAGE
Er zijn grote prijsverschillen. Bij de kettingen met 2 ART-sterren lopen de prijzen uiteen van € 25 (HEMA) tot € 149,95 voor een vouwslot Bordo 6500K van ABUS. De goedkoopste ketting met 3 ART-sterren is de Jannu van VINZ (€ 32,95), terwijl het duurste 3-sterrenslot ook hier weer van ABUS is (IVY Chain 9210; € 119,95.) Vooral het gebruiksgemak van de vouwsloten (met name het vastzetten van je fiets aan een fietsenrek of paaltjes) vonden wij flink tegenvallen en de meerprijs ten opzichte van kettingen niet waard. 

In een gespecialiseerd laboratorium deden we de slijtagetest van de ‘sokken’ rond de kettingen. De resultaten liepen enorm uiteen. Veel sloten haalden de hoogste score: deze hoezen zullen waarschijnlijk een ‘fietsenleven’ lang meegaan. Andere sokken sleten veel sneller door. Een groot nadeel, want de ‘kale’ stalen kettingen veroorzaken makkelijk schade aan je fiets. 

CONCLUSIE
Je kunt je fiets met elk van deze 20 sloten veilig stallen. Er zijn wel grote verschillen in gebruiksgemak, prijs en slijtvastheid van de hoes. Zo is het met de vier dure vouwsloten vaak lastig om je fiets vast te zetten aan een rek of paal. 

Zes sloten hebben een automatische klikbeveiliging zodra je de kabel of ‘vouw’ in het slothuis klikt. En slechts bij drie sloten (alleen ABUS) valt de ketting c.q. vouwslot niet naar beneden zodra je het slot opent. Ook de slijtvastheid van de hoezen om de kettingen verschilt aanzienlijk. Zo haalden het merk Citycat en beide Pro-Tect sloten de laagste score op de slijtagetest, terwijl het budgetslot van Hema het hoogst scoorde. Zeer opvallend in deze test zijn de prijsverschillen. Testwinnaar in beide categorieën zijn de kettingsloten van ABUS, terwijl het slot van de HEMA (€ 25; 2 ART-sterren) en de VINZ Jannu (€ 32,95; 3 ART-sterren) de vermelding ‘Voordelige Keus’ krijgen. 

Tekst: Paul Q de Vries Fotografie: Jeffrey van Houten