ANWB Fonds
Jouw idee
verdient
een boost!
Maak kans op € 15.000
Vogelaars
ANWB
STEL
Vrienden Jesse Zwart (36) uit Scheveningen en Lars Buckx (31) uit Zandvoort kregen de liefde voor het vogelen met de paplepel ingegoten. Hoe kan het ook anders, met vaders die vanachter de buggy al elke vogel aanwezen.
ANWB-lid sinds: 5 jaar
Favoriete vogel: vuurgoudhaan (Lars), gierzwaluw (Jesse)
20 jaar (vogel)vrienden
Wat kwam eerst: het vogels kijken of jullie vriendschap?
Lars: ‘Onze vaders zijn vogelaar. Toen ik nog in de kinderwagen lag, werd ik al meegenomen, de duinen in.’
Jesse: ‘Zo was het bij mij ook: geel mini-verrekijkertje om mijn nek en mijn vader die vanachter de buggy iedere vogel aanwees.’
Lars: ‘Mijn vader nam me ook mee naar het vogelringstation, waar vogels worden gevangen voor onderzoek. Toen ik met een schattig vogeltje in mijn handen stond – het mosgroen met oranje vuurgoudhaantje – sloeg de liefde voor het vogelen over.’
Jesse: ‘We groeiden allebei op bij de Kennemerduinen. Tussen de mannen met grijze baarden en sokken in hun sandalen zag ik ineens een zeldzaamheid: een andere jonge vogelaar. Lars!’
‘Ineens zag ik een ralreiger opvliegen, ik heb twintig minuten staan gillen’
Wat maakt vogelen zo leuk?
Jesse: ‘Het spotten van een zeldzame vogel is de kroon op het jaar. Als een stel tovenaars zijn we wekelijks bezig met het voorspellen van de juiste plek en tijd om er één te spotten aan de hand van regen- en windberichten. Toch zie je als je geluk hebt één keer per jaar een zeldzaamheid. Als het lukt, dan is het alsof Ajax met vijf-nul de Champions League-finale wint.’
Lars: ‘Het verrassingselement is het leukst. Alweer drie jaar geleden liep ik op een voorjaarsochtend een rondje door de Kennemerduinen. Opeens zag ik in de verte een vogel op een boshelling zitten. Ik pakte mijn verrekijker en wat bleek? Het was een alpenheggenmus! Die vogel trekt niet ver buiten de Alpen, maar dit exemplaar had bedacht om een stukje te gaan vliegen. Dit was de veertiende keer ooit dat-ie in Nederland is waargenomen.’
Jesse: ‘Mijn laatste zeldzame vondst is alweer twee jaar terug. Ik wandelde met een niet-vogelende vriend door natuurgebied de Groene Jonker. Ineens zag ik een ralreiger opvliegen, die wordt maximaal drie keer per jaar gezien. Ik heb twintig minuten staan gillen totdat ik weer enigszins aanspreekbaar was.’
Lars: ‘Wat ik ook een heel bijzonder fenomeen vind, is de jaarlijkse vogeltrek. Tienduizenden vogels die ineens over je heen vliegen. Ze komen in het najaar vanuit verre oorden als Groenland hierheen gevlogen en na een korte stop trekken ze door naar Afrika. En dan in het voorjaar weer terug.’
Hoe vaak trekken jullie er samen op uit?
Lars: ‘We hebben sinds vier jaar samen een landelijk excursiebedrijf, ‘Dagje in de natuur’, en zijn zelf twee van de tachtig natuurgidsen. Los van elkaar vogelen we bijna dagelijks, samen zo’n drie keer per maand. Dan gaan we een rondje vogels kijken voordat we de teammeeting ingaan.’
Jesse: ‘En we zorgen dat we samen de belangrijke momenten meemaken, zoals de voor- en najaarstrek. Je hoeft trouwens niet altijd naar bijzondere plekken om vogels te zien. Ik fiets nooit met oordoppen in, zodat ik overal vogels kan horen. Het geeft een extra dimensie aan je dagelijks leven.’
Hebben jullie een taakverdeling?
Lars: ‘We lopen met onze fotocamera en geluidsrecorder paraat achter elkaar door de struiken en spreken af wie waar kijkt.’
Jesse: ‘Ik ben meestal degene die de vogels telt, met zo’n tikkertje waarmee ook bezoekersaantallen bij een festival worden geteld. Eens per uur roep ik de stand door aan Lars, die de aantallen digitaal invoert. Heel kalm.’
Lars: ‘Jesse is een chaoot, raakt snel in de stress en is ongeduldig. Het enige wat je hoeft te doen als je een zeldzame vogel ziet, is blijven staan en je camera pakken. Jesse raakt in paniek, zet de instellingen van de camera verkeerd en maakt vervolgens een wazige foto.’
Jesse: ‘Of ik ren in blinde paniek weg. Zoals vorig jaar toen ik eindelijk een vale gierzwaluw zag.’
Gaan jullie gesprekken altijd over vogels?
Lars: ‘Grotendeels wel, maar we kunnen het ook over andere dingen hebben.’
Jesse: ‘Over Ajax, relaties, vrouwen, de politiek. Het is een beetje alsof je al vijfentwintig jaar in hetzelfde team hockeyt, je weet alles van elkaar. Dan zijn er ook niet altijd woorden nodig.’
‘Dan is het alsof Ajax met 5-0 de Champions League-finale wint’
De 5 favoriete vogelkijkhutten
van Lars en Jesse
1. De Zeearend – Oostvaardersplassen
‘Deze hut van twee verdiepingen is dé plek in Nederland om de zeearend te zien. We zijn hier regelmatig samen geweest, het meest spectaculaire moment was dat we wel twintig zeearenden tegelijk zagen. Het gaat momenteel heel goed met de zeearend. In de hut staan trouwens telescopen die je mag gebruiken.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
2. 2e Kroon's polder – Vlieland
‘Als het hoogwater is op het wad, vliegen veel vogels naar hoogwatervluchtplaatsen. Kroon’s polder is zo’n vluchtplaats. Je loopt eerst 150 meter door een soort slurf met houten wanden, dan kijk je om je heen door de kijkgaten en sta je ineens tussen de duizenden steltlopers die in het slik voedsel aan het zoeken zijn. Heel gaaf.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
3. Polder Maltha – Biesbosch
‘Vanuit deze hut is er veel te zien. Overwinterende watervogels zoals nonnetjes, maar ook ijsvogels, bevers en in de hoogspanningsmasten verderop is vaak een visarend te zien.
Dicht bij de kijkhut is het visarendnest. Dit jaar sponsoren we een webcam die op het nest gericht staat. De visarend zelf is er nog niet, hopelijk komt die binnenkort weer terug uit Afrika.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
4. Schoutens vergezicht – Nationaal Park Zuid-Kennemerland
‘We zijn allebei opgegroeid in en rondom de Kennemerduinen. Vanuit deze hut aan het Vogelmeer hebben we het vogelen geleerd. Het Vogelmeer is een mooi duinmeer, waar onder meer de geoorde fuut broedt, een kleine futensoort met goudkleurige oorpluimen. Ook ijsvogels zitten hier vaak. In de verte zie je een kolonie aalscholvers.
Van elke deelnemer die bij ons op excursie gaat, doneren we een bedrag aan een lokaal project van een natuurorganisatie. Zo hangen er twee vogelherkenningsborden van ons in deze hut, waarop je alle vogels ziet die je in en om de hut kunt verwachten.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
5. De Zeven – Fochteloërveen
‘Deze uitkijktoren in de vorm van een zeven biedt na een klim een uitkijkplatform vanwaar je over het hele veengebied kunt kijken. Van tijd tot tijd kun je hier kraanvogels zien. Een zeldzame broedvogel in Nederland, hij zit meer in Oost-Europa. Hier in het Fochteloërveen is de kraanvogel voor het eerst weer gaan broeden in Nederland. Je kunt hier enkele broedpaartjes met jongen zien.’
Tekst: Jasmine Groenendijk | Fotografie: Jonathan Andrew
ANWB Fonds
Jouw idee
verdient
een boost!
Maak kans op € 15.000
ANWB
STEL
Vogelaars
Vrienden Jesse Zwart (36) uit Scheveningen en Lars Buckx (31) uit Zandvoort kregen de liefde voor het vogelen met de paplepel ingegoten. Hoe kan het ook anders, met vaders die vanachter de buggy al elke vogel aanwezen.
ANWB-lid sinds: 5 jaar
Favoriete vogel: vuurgoudhaan (Lars), gierzwaluw (Jesse)
20 jaar (vogel)vrienden
Wat kwam eerst: het vogels kijken of jullie vriendschap?
Lars: ‘Onze vaders zijn vogelaar. Toen ik nog in de kinderwagen lag, werd ik al meegenomen, de duinen in.’
Jesse: ‘Zo was het bij mij ook: geel mini-verrekijkertje om mijn nek en mijn vader die vanachter de buggy iedere vogel aanwees.’
Lars: ‘Mijn vader nam me ook mee naar het vogelringstation, waar vogels worden gevangen voor onderzoek. Toen ik met een schattig vogeltje in mijn handen stond – het mosgroen met oranje vuurgoudhaantje – sloeg de liefde voor het vogelen over.’
Jesse: ‘We groeiden allebei op bij de Kennemerduinen. Tussen de mannen met grijze baarden en sokken in hun sandalen zag ik ineens een zeldzaamheid: een andere jonge vogelaar. Lars!’
‘Ineens zag ik een ralreiger opvliegen, ik heb twintig minuten staan gillen’
Wat maakt vogelen zo leuk?
Jesse: ‘Mijn laatste zeldzame vondst is alweer twee jaar terug. Ik wandelde met een niet-vogelende vriend door natuurgebied de Groene Jonker. Ineens zag ik een ralreiger opvliegen, die wordt max drie keer per jaar gezien. Ik heb twintig minuten staan gillen totdat ik weer enigszins aanspreekbaar was.’
Lars: ‘Wat ik ook een heel bijzonder fenomeen vind, is de jaarlijkse vogeltrek. Tienduizenden vogels die ineens over je heen vliegen. Ze komen in het najaar vanuit verre oorden als Groenland hierheen gevlogen en na een korte stop trekken ze door naar Afrika. En dan in het voorjaar weer terug.’
Jesse: ‘Het spotten van een zeldzame vogel is de kroon op het jaar. Als een stel tovenaars zijn we wekelijks bezig met het voorspellen van de juiste plek en tijd om er één te spotten aan de hand van regen- en windberichten. Toch zie je als je geluk hebt één keer per jaar een zeldzaamheid. Als het lukt, dan is het alsof Ajax met vijf-nul de Champions League-finale wint.’
Lars: ‘Het verrassingselement is het leukst. Alweer drie jaar geleden liep ik op een voorjaarsochtend een rondje door de Kennemerduinen. Opeens zag ik in de verte een vogel op een boshelling zitten. Ik pakte mijn verrekijker en wat bleek? Het was een alpenheggenmus! Die vogel trekt niet ver buiten de Alpen, maar dit exemplaar had bedacht om een stukje te gaan vliegen. Dit was de veertiende keer ooit dat-ie in Nederland is waargenomen.’
Hoe vaak trekken jullie er samen op uit?
Lars: ‘We hebben sinds vier jaar samen een landelijk excursiebedrijf, ‘Dagje in de natuur’, en zijn zelf twee van de tachtig natuurgidsen. Los van elkaar vogelen we bijna dagelijks, samen zo’n drie keer per maand. Dan gaan we een rondje vogels kijken voordat we de teammeeting ingaan.’
Jesse: ‘En we zorgen dat we samen de belangrijke momenten meemaken, zoals de voor- en najaarstrek. Je hoeft trouwens niet altijd naar bijzondere plekken om vogels te zien. Ik fiets nooit met oordoppen in, zodat ik overal vogels kan horen. Het geeft een extra dimensie aan je dagelijks leven.’
Hebben jullie een taakverdeling?
Lars: ‘We lopen met onze fotocamera en geluidsrecorder paraat achter elkaar door de struiken en spreken af wie waar kijkt.’
Jesse: ‘Ik ben meestal degene die de vogels telt, met zo’n tikkertje waarmee ook bezoekersaantallen bij een festival worden geteld. Eens per uur roep ik de stand door aan Lars, die de aantallen digitaal invoert. Heel kalm.’
Lars: ‘Jesse is een chaoot, raakt snel in de stress en is ongeduldig. Het enige wat je hoeft te doen als je een zeldzame vogel ziet, is blijven staan en je camera pakken. Jesse raakt in paniek, zet de instellingen van de camera verkeerd en maakt vervolgens een wazige foto.’
Jesse: ‘Of ik ren in blinde paniek weg. Zoals vorig jaar toen ik eindelijk een vale gierzwaluw zag.’
Gaan jullie gesprekken altijd over vogels?
Lars: ‘Grotendeels wel, maar we kunnen het ook over andere dingen hebben.’
Jesse: ‘Over Ajax, relaties, vrouwen, de politiek. Het is een beetje alsof je al vijfentwintig jaar in hetzelfde team hockeyt, je weet alles van elkaar. Dan zijn er ook niet altijd woorden nodig.’
‘Dan is het alsof Ajax met 5-0 de Champions League-finale wint’
De 5 favoriete vogelkijkhutten
van Lars en Jesse
1. De Zeearend – Oostvaardersplassen
‘Deze hut van twee verdiepingen is dé plek in Nederland om de zeearend te zien. We zijn hier regelmatig samen geweest, het meest spectaculaire moment was dat we wel twintig zeearenden tegelijk zagen. Het gaat momenteel heel goed met de zeearend. In de hut staan trouwens telescopen die je mag gebruiken.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
2. 2e Kroon's polder – Vlieland
‘Als het hoogwater is op het wad, vliegen veel vogels naar hoogwatervluchtplaatsen. Kroon’s polder is zo’n vluchtplaats. Je loopt eerst 150 meter door een soort slurf met houten wanden, dan kijk je om je heen door de kijkgaten en sta je ineens tussen de duizenden steltlopers die in het slik voedsel aan het zoeken zijn. Heel gaaf.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
3. Polder Maltha – Biesbosch
‘Vanuit deze hut is er veel te zien. Overwinterende watervogels zoals nonnetjes, maar ook ijsvogels, bevers en in de hoogspanningsmasten verderop is vaak een visarend te zien.
Dicht bij de kijkhut is het visarendnest. Dit jaar sponsoren we een webcam die op het nest gericht staat. De visarend zelf is er nog niet, hopelijk komt die binnenkort weer terug uit Afrika.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
4. Schoutens vergezicht – Nationaal Park Zuid-Kennemerland
‘We zijn allebei opgegroeid in en rondom de Kennemerduinen. Vanuit deze hut aan het Vogelmeer hebben we het vogelen geleerd. Het Vogelmeer is een mooi duinmeer, waar onder meer de geoorde fuut broedt, een kleine futensoort met goudkleurige oorpluimen. Ook ijsvogels zitten hier vaak. In de verte zie je een kolonie aalscholvers.
Van elke deelnemer die bij ons op excursie gaat, doneren we een bedrag aan een lokaal project van een natuurorganisatie. Zo hangen er twee vogelherkenningsborden van ons in deze hut, waarop je alle vogels ziet die je in en om de hut kunt verwachten.’
→ Precieze locatie en meest recente waarnemingen
5. De Zeven – Fochteloërveen
‘Deze uitkijktoren in de vorm van een zeven biedt na een klim een uitkijkplatform vanwaar je over het hele veengebied kunt kijken. Van tijd tot tijd kun je hier kraanvogels zien. Een zeldzame broedvogel in Nederland, hij zit meer in Oost-Europa. Hier in het Fochteloërveen is de kraanvogel voor het eerst weer gaan broeden in Nederland. Je kunt hier enkele broedpaartjes met jongen zien.’
Tekst: Jasmine Groenendijk | Fotografie: Jonathan Andrew