Deze publicatie maakt gebruik van cookies

Voor een goed glas wijn ben je in de Elzas aan het juiste adres. Maar langs de Route des Vins d’Alsace wemelt het ook van de schilderachtige stadjes en fijne wandelpaden. Welke stops mag je niet missen? 

De Route van de Elzaswijnen

Topbestemming

De ranken zijn niet te missen. Je bent nog amper de Elzas binnengereden – zes uur tuffen vanaf Utrecht – of de druiven hangen al te glimmen langs de weg.

In de Middeleeuwen had de streek in het noordoosten van Frankrijk al een reputatie onder wijnliefhebbers. Niet verrassend met zo’n decor. De Elzas wordt in de lengte doorkliefd door de Vogezen, een smalle bergrug met toppen van hoogstens zo’n 1400 meter (die Tim Knol al eerder voor ons beklom).

Dit rafelrandje zegent de regio met een gevarieerde bodem en de nodige hoogteverschillen. Maar ook regenbuien worden door dit middelgebergte doorgaans buiten de deur gehouden. De Elzas gaat daarom prat op ideaal wijnbouwweer: stabiel, droog en zonnig. 

Wie met de Franse slag naar het zuiden rijdt kan zich overal laven aan frisfruitige witte wijnen. Riesling, sylvaner, pinot blanc en – de lokale favoriet – de net wat zwoelere gewürztraminer. Maar voor wat houvast volg je gewoon de Route des Vins d’Alsace. Deze rijgt de mooiste plekken van de streek in 170 kilometer aan elkaar.  

Als je vanuit het noorden de Elzas binnenrijdt, is MARLENHEIM een van de eerste wijndorpjes van formaat. Onder vinotoeristen geldt deze historische nederzetting dan ook als de poort tot de Elzas. En hét startpunt voor de Route van de Elzaswijnen.

Tussen de overmacht aan witte druiven vind je hier ook de enige rode druif van de Elzas: de pinot noir.

De geschiedenis van Marlenheim gaat terug tot de steentijd. En net als bij zoveel dorpen in de streek is die rijke historie nog altijd duidelijk zichtbaar in het straatbeeld. Je wandelt er tussen de middeleeuwse kerken, torentjeshuizen uit de Renaissance en een 18e-eeuws kasteel.  

Beeld: Steven van der Hulst

Als zetel van talloze Europese instellingen is STRAATSBURG een sleutelplaats in de Europese samenwerking. Maar tijdens een wandeling valt al snel op dat de hoofdstad van de Elzas ook voor cultuurliefhebbers een hoop in huis heeft. 

Vergaap je aan het astronomische uurwerk in de kathedraal van Straatsburg. Of de middeleeuwse collectie van het Museum Oeuvre Notre-Dame. 

Wie zijn wijn graag drinkt in een sfeervol decor, ploft neer in La Petite France. Een fotogenieke wijk met geplaveide straten tjokvol antieke vakwerkhuizen. Die terecht een plekje op de werelderfgoedlijst van UNESCO heeft. 

Doen!

  • Maak een boottocht over de rivier de Ill.  

  • Bezoek het barokke Palais Rohan, waarin maar liefst drie musea zijn gevestigd:

1. Musée Archéologique
2. Musée des Arts Décoratifs
3. Musée des Beaux-Arts.  

Let op. Ga je met de auto Straatsburg in? Vergeet je milieusticker niet  → 

Slechts 25 kilometer onder Straatsburg wacht alweer het volgende dorp waar je in een handomdraai je geheugenkaartjes volschiet. Ook in het charmante OBERNAI is dit te danken aan de prachtige vakwerkhuizen. Stuk voor stuk voorzien van donkere draagbalken die de gevels opdelen in een soort tangram van geometrische vlakken. 

Deze traditionele bouwstijl werd ooit geboren uit pure soberheid. Door de vlakken tussen het solide skelet op te vullen met lemen wanden, konden de lokale boeren flink de kosten drukken. 

De maag begint te knorren? Al sinds het begin van de 14e eeuw vindt er elke donderdag een populaire streekmarkt plaats in het hart van het dorp. Het is de plek om kakelverse kazen zoals de munsterkaas, vleeswaren en andere smakelijke souvenirs (wijntip: riesling!) op de kop te tikken. 

Wijnboer en schrijver Ilja Gort tipt voor de Kampioen 11 wijngebieden in Frankrijk en was in de Elzas érg te spreken over de lichte, rode wijn van de Pinot Noir-druif. In Mittelbergheim weet hij een goed adres voor een proeverij bij een klein wijnhuis. En die wil je niet missen → 

Tip van Ilja Gort

De Elzas schrukt tegen de Duitse grens aan en werd in het verleden meermaals ingelijfd door haar oosterburen. Dit is niet alleen zichtbaar in de straten vol vakwerkhuizen – een bouwstijl die je ook in Duitsland veel terugziet. Maar ook in de namen van dorpen als Niedermorschwihr, Turckheim, Soultzmatt en MITTELBERGHEIM. 

Met amper 700 inwoners is dit laatste dorp makkelijk te missen. Zonde, want het is een fijne uitvalsbasis voor een wandeling door (en uitzicht over) de wijngaarden die het dorp omringen.

Vooral de prijswinnende Sylvanerdruif wordt hier op het schild gehesen. Een glas bestellen hoeft niet hakkelend in het Frans: de meeste inwoners spreken ook een aardig woordje Duits.

Met zoveel schilderachtige plaatsjes zie je in de Elzas tussen de bomen al gauw het bos niet meer. Maar vraag je de Fransen welk dorp je niet mag missen? Dan duurt het nooit lang voordat de naam BERGHEIM valt. Twee jaar terug werd de nederzetting nog verkozen tot het meest geliefde dorp van heel Frankrijk. 

’s Zomers zetten de meeste inwoners letterlijk de bloemetjes buiten. Wat de slingerstraatjes vol houten huizen zo mogelijk nóg mooier maakt. 

Wie door de middeleeuwse vestingmuren het dorp verlaat, bevindt zich ook hier meteen tussen de wijngaarden. 

Meer must-sees in de Elzas (voor op je
tour-lijst) → 

Op de wandelschoenen kuier je vanuit Bergheim in nog geen vier kilometer naar RIBEAUVILLÉ. Onder buitenlandse bezoekers geniet dit dorpje enige bekendheid vanwege haar populaire kerstmarkt. Maar de locals kijken vooral uit naar La Fete des Ménétriers (‘Het Feest van de Ministrelen’). Een soort streekcarnaval met prachtige praalwagens dat al meer dan zeshonderd jaar wordt georganiseerd op de eerste zondag in september. 

Het feest ontstond ooit als dankbetuiging aan de hoge heren van Ribeaupierre. Net buiten het dorp drukten deze welgestelde lieden ook hun stempel met de bouw van drie kastelen:   

Vanuit het dorp kun je de drie imposante kasteelruïnes één voor één afturven op een rondwandeling van 6 kilometer. Door het stevige hoogteprofiel moet je hier toch zeker zo’n 2,5 uur voor uittrekken.  

De kleur van de gevel verraadde vroeger het beroep of geloof van de bewoners: geel was voor de bakkers, rood voor de protestanten

Beeld: Steven van der Hulst

Ondanks een verleden vol bloedige schermutselingen is ook RIQUEWIHR een middeleeuws dorp dat bijzonder goed bewaard is gebleven. Ook hier zijn het de kleurrijke vakwerkhuizen waar je niet op uitgekeken raakt. 

Leuk detail: de kleur van de gevel verraadde vroeger het beroep of geloof van de bewoners. Zo was geel bijvoorbeeld voorbehouden aan de bakkers en kozen protestanten doorgaans voor een rood huis. 

Wie de omgeving wil verkennen, snoert de wandelschoenen aan. Het heuvelpad Sentier Viticole des Grand Crus krult vanuit Riquewihr 16 kilometer lang door de omringende wijngaarden.  

Beeld: Steven van der Hulst

Net als Bergheim werd ook KAYSERSBERG al eens verkozen tot het meest geliefde dorp van Frankrijk. Dit is niet zozeer te danken aan Nobelprijswinnaar Albert Schweitzer, wiens geboortehuis nog altijd een populaire trekpleister is. Het komt vooral door het decor dat zo typerend is voor de Elzas.

Een kasteelruïne dat boven het dorp uittorent? Check.
Straten vol vakwerkhuizen? De een nog mooier dan de ander. 
Een periferie vol wijngaarden? Meer dan je kunt tellen.

Toch is Kaysersberg volgens vele nog nét wat aantrekkelijker dan veel van haar buurdorpen. Wel vanaf de Versterkte Brug tenminste, waar het dorp wordt gevangen in één magistraal ansichtkaartenshot. Of anders op je bord, waar die typisch Frans-Duitse roerbakmix resulteert in opmerkelijke een-tweetjes zoals choucroute d'alsace (zuurkool in witte wijn). 

Beeld: Steven van der Hulst

Met ruim 70.000 inwoners behoort COLMAR tot de grootste plaatsen langs de Route van de Elzaswijnen. Toch voelt het autovrije centrum bijzonder gemoedelijk aan. Vooral de met kasseien geplaveide straatjes langs het La Lauch-kanaal zijn van een bijna sprookjesachtige schoonheid. Niet verwonderlijk dus dat Disney dit La Petite Venice of ‘Klein Venetië’ gebruikte als inspiratiebron voor het dorp uit Belle en het Beest.

Een wijntje drink je er op de vele terrassen. Die hangen in deze wijk boven het water of zijn uitgestald op pontons. Tip: ga voor de pinot gris.

Neem ook zeker een kijkje bij het bijzondere Maison des Têtes. Op de voorgevel van dit 17e-eeuwse stadspaleis staren ruim honderd gebeeldhouwde hoofden voorbijgangers met een grimas aan.

De eindstreep van de Route van de Elzaswijnen is getrokken in THANN. Het plaatsje behoort tot het netwerk van Les Plus Beaux Détours de France: pittoreske dorpjes die het waard zijn om voor om te rijden. In het geval van Thann is dat te danken aan het dorpscentrum vol smalle straatjes, fonteinen, vestingmuren en klokkentorens. 

Vanuit het centrum wandel je in 20 minuten naar de overblijfselen van Château d’Engelbourg, buiten het dorp. Vanaf de ruïnes heb je nog één keer een prachtig uitzicht over de glooiende gaarden.

Met een gerust gevoel deze route rijden? Vergeet je Wegenwacht Europa niet! → 

Wil jij ook de

Route des Vins d’Alsace rijden?

Ilja Gort tipt 11 onbekende wijngebieden

Naar boven

De Route van de Elzaswijnen

Topbestemming

Voor een goed glas wijn ben je in de Elzas aan het juiste adres. Maar langs de Route des Vins d’Alsace wemelt het ook van de schilderachtige stadjes en fijne wandelpaden. Welke stops mag je niet missen? 

De ranken zijn niet te missen. Je bent nog amper de Elzas binnengereden – zes uur tuffen vanaf Utrecht – of de druiven hangen al te glimmen langs de weg.

In de Middeleeuwen had de streek in het noordoosten van Frankrijk al een reputatie onder wijnliefhebbers. Niet verrassend met zo’n decor. De Elzas wordt in de lengte doorkliefd door de Vogezen, een smalle bergrug met toppen van hoogstens zo’n 1400 meter (die Tim Knol al eerder voor ons beklom).

Dit rafelrandje zegent de regio met een gevarieerde bodem en de nodige hoogteverschillen. Maar ook regenbuien worden door dit middelgebergte doorgaans buiten de deur gehouden. De Elzas gaat daarom prat op ideaal wijnbouwweer: stabiel, droog en zonnig. 

Wie met de Franse slag naar het zuiden rijdt kan zich overal laven aan frisfruitige witte wijnen. Riesling, sylvaner, pinot blanc en – de lokale favoriet – de net wat zwoelere gewürztraminer. Maar voor wat houvast volg je gewoon de Route des Vins d’Alsace. Deze rijgt de mooiste plekken van de streek in 170 kilometer aan elkaar.  

Als je vanuit het noorden de Elzas binnenrijdt, is MARLENHEIM een van de eerste wijndorpjes van formaat. Onder vinotoeristen geldt deze historische nederzetting dan ook als de poort tot de Elzas. En hét startpunt voor de Route van de Elzaswijnen.

Tussen de overmacht aan witte druiven vind je hier ook de enige rode druif van de Elzas: de pinot noir.

De geschiedenis van Marlenheim gaat terug tot de steentijd. En net als bij zoveel dorpen in de streek is die rijke historie nog altijd duidelijk zichtbaar in het straatbeeld. Je wandelt er tussen de middeleeuwse kerken, torentjeshuizen uit de Renaissance en een 18e-eeuws kasteel.  

Beeld: Steven van der Hulst

Als zetel van talloze Europese instellingen is STRAATSBURG een sleutelplaats in de Europese samenwerking. Maar tijdens een wandeling valt al snel op dat de hoofdstad van de Elzas ook voor cultuurliefhebbers een hoop in huis heeft. 

Vergaap je aan het astronomische uurwerk in de kathedraal van Straatsburg. Of de middeleeuwse collectie van het Museum Oeuvre Notre-Dame. 

Wie zijn wijn graag drinkt in een sfeervol decor, ploft neer in La Petite France. Een fotogenieke wijk met geplaveide straten tjokvol antieke vakwerkhuizen. Die terecht een plekje op de werelderfgoedlijst van UNESCO heeft. 

Doen!

  • Maak een boottocht over de rivier de Ill.  

  • Bezoek het barokke Palais Rohan, waarin maar liefst drie musea zijn gevestigd:

1. Musée Archéologique
2. Musée des Arts Décoratifs
3. Musée des Beaux-Arts.  

Let op. Ga je met de auto Straatsburg in? Vergeet je milieusticker niet  → 

Slechts 25 kilometer onder Straatsburg wacht alweer het volgende dorp waar je in een handomdraai je geheugenkaartjes volschiet. Ook in het charmante OBERNAI is dit te danken aan de prachtige vakwerkhuizen. Stuk voor stuk voorzien van donkere draagbalken die de gevels opdelen in een soort tangram van geometrische vlakken. 

Deze traditionele bouwstijl werd ooit geboren uit pure soberheid. Door de vlakken tussen het solide skelet op te vullen met lemen wanden, konden de lokale boeren flink de kosten drukken. 

De maag begint te knorren? Al sinds het begin van de 14e eeuw vindt er elke donderdag een populaire streekmarkt plaats in het hart van het dorp. Het is de plek om kakelverse kazen zoals de munsterkaas, vleeswaren en andere smakelijke souvenirs (wijntip: riesling!) op de kop te tikken. 

Wijnboer en schrijver Ilja Gort tipt voor de Kampioen 11 wijngebieden in Frankrijk en was in de Elzas érg te spreken over de lichte, rode wijn van de Pinot Noir-druif. In Mittelbergheim weet hij een goed adres voor een proeverij bij een klein wijnhuis. En die wil je niet missen → 

Tip van Ilja Gort

De Elzas schrukt tegen de Duitse grens aan en werd in het verleden meermaals ingelijfd door haar oosterburen. Dit is niet alleen zichtbaar in de straten vol vakwerkhuizen – een bouwstijl die je ook in Duitsland veel terugziet. Maar ook in de namen van dorpen als Niedermorschwihr, Turckheim, Soultzmatt en MITTELBERGHEIM. 

Met amper 700 inwoners is dit laatste dorp makkelijk te missen. Zonde, want het is een fijne uitvalsbasis voor een wandeling door (en uitzicht over) de wijngaarden die het dorp omringen.

Vooral de prijswinnende Sylvanerdruif wordt hier op het schild gehesen. Een glas bestellen hoeft niet hakkelend in het Frans: de meeste inwoners spreken ook een aardig woordje Duits.

Met zoveel schilderachtige plaatsjes zie je in de Elzas tussen de bomen al gauw het bos niet meer. Maar vraag je de Fransen welk dorp je niet mag missen? Dan duurt het nooit lang voordat de naam BERGHEIM valt. Twee jaar terug werd de nederzetting nog verkozen tot het meest geliefde dorp van heel Frankrijk. 

’s Zomers zetten de meeste inwoners letterlijk de bloemetjes buiten. Wat de slingerstraatjes vol houten huizen zo mogelijk nóg mooier maakt. 

Wie door de middeleeuwse vestingmuren het dorp verlaat, bevindt zich ook hier meteen tussen de wijngaarden. 

Meer must-sees in de Elzas (voor op je tour-lijst) → 

Op de wandelschoenen kuier je vanuit Bergheim in nog geen vier kilometer naar RIBEAUVILLÉ. Onder buitenlandse bezoekers geniet dit dorpje enige bekendheid vanwege haar populaire kerstmarkt. Maar de locals kijken vooral uit naar La Fete des Ménétriers (‘Het Feest van de Ministrelen’). Een soort streekcarnaval met prachtige praalwagens dat al meer dan zeshonderd jaar wordt georganiseerd op de eerste zondag in september. 

Het feest ontstond ooit als dankbetuiging aan de hoge heren van Ribeaupierre. Net buiten het dorp drukten deze welgestelde lieden ook hun stempel met de bouw van drie kastelen:   

Vanuit het dorp kun je de drie imposante kasteelruïnes één voor één afturven op een rondwandeling van 6 kilometer. Door het stevige hoogteprofiel moet je hier toch zeker zo’n 2,5 uur voor uittrekken.  

De kleur van de gevel verraadde vroeger het beroep of geloof van de bewoners: geel was voor de bakkers, rood voor de protestanten

Beeld: Steven van der Hulst

Ondanks een verleden vol bloedige schermutselingen is ook RIQUEWIHR een middeleeuws dorp dat bijzonder goed bewaard is gebleven. Ook hier zijn het de kleurrijke vakwerkhuizen waar je niet op uitgekeken raakt. 

Leuk detail: de kleur van de gevel verraadde vroeger het beroep of geloof van de bewoners. Zo was geel bijvoorbeeld voorbehouden aan de bakkers en kozen protestanten doorgaans voor een rood huis. 

Wie de omgeving wil verkennen, snoert de wandelschoenen aan. Het heuvelpad Sentier Viticole des Grand Crus krult vanuit Riquewihr 16 kilometer lang door de omringende wijngaarden.  

Beeld: Steven van der Hulst

Net als Bergheim werd ook KAYSERSBERG al eens verkozen tot het meest geliefde dorp van Frankrijk. Dit is niet zozeer te danken aan Nobelprijswinnaar Albert Schweitzer, wiens geboortehuis nog altijd een populaire trekpleister is. Het komt vooral door het decor dat zo typerend is voor de Elzas.

Een kasteelruïne dat boven het dorp uittorent? Check.
Straten vol vakwerkhuizen? De een nog mooier dan de ander. 
Een periferie vol wijngaarden? Meer dan je kunt tellen.

Toch is Kaysersberg volgens vele nog nét wat aantrekkelijker dan veel van haar buurdorpen. Wel vanaf de Versterkte Brug tenminste, waar het dorp wordt gevangen in één magistraal ansichtkaartenshot. Of anders op je bord, waar die typisch Frans-Duitse roerbakmix resulteert in opmerkelijke een-tweetjes zoals choucroute d'alsace (zuurkool in witte wijn). 

Beeld: Steven van der Hulst

Met ruim 70.000 inwoners behoort COLMAR tot de grootste plaatsen langs de Route van de Elzaswijnen. Toch voelt het autovrije centrum bijzonder gemoedelijk aan. Vooral de met kasseien geplaveide straatjes langs het La Lauch-kanaal zijn van een bijna sprookjesachtige schoonheid. Niet verwonderlijk dus dat Disney dit La Petite Venice of ‘Klein Venetië’ gebruikte als inspiratiebron voor het dorp uit Belle en het Beest.

Een wijntje drink je er op de vele terrassen. Die hangen in deze wijk boven het water of zijn uitgestald op pontons. Tip: ga voor de pinot gris.

Neem ook zeker een kijkje bij het bijzondere Maison des Têtes. Op de voorgevel van dit 17e-eeuwse stadspaleis staren ruim honderd gebeeldhouwde hoofden voorbijgangers met een grimas aan.

De eindstreep van de Route van de Elzaswijnen is getrokken in THANN. Het plaatsje behoort tot het netwerk van Les Plus Beaux Détours de France: pittoreske dorpjes die het waard zijn om voor om te rijden. In het geval van Thann is dat te danken aan het dorpscentrum vol smalle straatjes, fonteinen, vestingmuren en klokkentorens. 

Vanuit het centrum wandel je in 20 minuten naar de overblijfselen van Château d’Engelbourg, buiten het dorp. Vanaf de ruïnes heb je nog één keer een prachtig uitzicht over de glooiende gaarden.

Met een gerust gevoel deze route rijden? Vergeet je Wegenwacht Europa niet! → 

Wil jij ook de

Route des Vins d’Alsace rijden?

Ilja Gort tipt 11 onbekende wijngebieden

Naar boven

Kampioen digitaal

ANWB Kampioen helpt jou en Nederland sinds 1885 zorgeloos en met plezier op weg. Geniet van de mooiste reizen, beste verhalen en handigste tips. Waar en wanneer jij dat wilt. En profiteer van unieke leden-aanbiedingen en scherpe seizoensdeals.
Volledig scherm