Deze publicatie maakt gebruik van cookies

In het spoor
van de voormalige

ZUIDERZEE

Topbestemming

Ontdek de zuiderzeeroute wandelend, fietsend of met de auto. Hoe je ook gaat; wie de contouren van de voormalige Zuiderzee volgt, wordt overspoeld met mooie vergezichten, rijke historie en herinneringen aan het kletsnatte verleden en de strijd tegen het water.

Deze stops wil je zien

Het rondje Zuiderzee zou je ook een ‘rondje IJsselmeer, maar dan zonder de polders’ kunnen noemen. 

De route volgt de grens van de voormalige Zuiderzee die pas vorige eeuw werd getemd toen de Afsluitdijk werd aangelegd. In de vele eeuwen daarvoor was de Zuiderzee een woeste zee die regelmatig voor overstromingen zorgde en waarop de handel floreerde. 

Een trip langs de Zuiderzee is dan ook een reis terug in de tijd. Langs middeleeuwse handelssteden, het voormalige eiland Schokland en karakteristieke vissersdorpen. Om maar een paar hoogtepunten te noemen. Een pracht van een route.

Door Matthijs Meeuwsen
Reisjournalist

Durgerdam

Een rondje IJsselmeer kan overal kan beginnen. Maar voor velen geldt Amsterdam als de officieuze start- en finishplaats van de Zuiderzeeroute. Boven de hoofdstad doemen tussen de uitgestrekte veenweiden meteen de oranje daken van DURGERDAM op. Het dorp ligt op de dijk die werd aangelegd na de Sint Elizabethsvloed van 1421. Een eerste herinnering aan de ooit zo vernietigende grillen van de Zuiderzee.

Maar ondanks de nabijheid van het woelige water – en de alsmaar uitdijende stad – vormen de houten dijkhuisjes nog altijd een van de best bewaarde en meest fotogenieke dorpjes van de streek.

Enkhuizen

ENKHUIZEN bloeide op in de 17e eeuw. Verviel tot een spookoord in oorlogstijd. Maar geldt met zijn grachten en vestingmuren inmiddels (weer) als een mooie trekpleister langs het IJsselmeer.

Doen:

  • Voor een diepere duik in het verleden bezoek je het Zuiderzeemuseum (met korting).

  • Wat meer actie? Vanuit de havens zit je zo op het water met een roeiboot, surfplank of een van de traditionele zeilschepen van de bruine vloot.

Kampioen Jasmijn ging je voor en fietste van Hoorn naar Enkhuizen.

Via populaire tussenstops zoals Volendam en Hoorn, krult de weg richting Enkhuizen. 

Westfriese Omringdijk

Voor de kaarsrechte wegen van de Wieringermeerpolder en de Afsluitdijk beginnen, slinger je tot Medemblik heen en weer over de kronkelwegen van de
WESTFRIESE OMRINGDIJK.

Deze aaneenschakeling van eeuwenoude dijken biedt vooral vanaf het hogergelegen fietspad fraaie vergezichten over het water. Een goede reden om even te stoppen voor een picknick met een prachtig uitzicht.

Makkum

Het Friese MAKKUM is de eerste tussenstop na de oversteek over de Afsluitdijk. De pakhuizen herinneren nog uit de VOC-tijd, toen kooplieden hier scheepsladingen hout en haring uit Scandinavië van boord sjouwden.

In de buitendijkse natuurpracht van het Makkumersúdwaard kunnen vogelaars zich tussen de rietkragen tureluurs staren aan baardmannetjes, blauwborsten, steltlopers en vele duizenden ganzen.

Tip: Makkum is ook één van de stops langs de ANWB (auto) Havenstedenroute

Gaasterlandse kliffen

Na drie van de Elf Friese Steden – Workum, Hindeloopen en Stavoren – komen de
GAASTERLANDSE KLIFFEN in beeld.

Huh, kliffen in ons platte pannenkoekland?

Ja. Voor de aanleg van de Afsluitdijk hapte de Zuiderzee hier zó gulzig van de brokkelende kust, dat er in het landschap nog altijd flinke hoogteverschillen zichtbaar zijn. Het Oudemirdumerklif is de mooiste van het stel. En een van de eerste beschermde natuurmonumenten van ons land. 


Al loont het ook om af te dalen naar de waterlijn voor een frisse duik. Of gewoon even ontspannen liggen op het strand.

Ontdek meer van het Gaasterland (een verrassend stukje Friesland!)

Woudagemaal

Amper een eeuw geleden hield je in grote delen van Friesland ’s winters de sokken niet droog. Vandaar dat buiten Lemmer het monumentale WOUDAGEMAAL werd gebouwd.

Nog altijd moet het grootste stoomgemaal op aarde weleens aan de bak om polders leeg te pompen. Maar het gebouw is bovenal een architectonisch schoolvoorbeeld van de Amsterdamse School, dat in 1998 terecht een plek verdiende op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Vooral een blik in de blinkend gepoetste machinehal is de moeite waard.

Nederland telt maar liefst 13 Werelderfgoederen. Hier (in Kampioen digitaal) ontdek je ze allemaal

Schokland

Van industrieel gepuf en gebrom naar de weidse stilte en schoonheid van Flevoland. 

Werelderfgoed SCHOKLAND is een voormalig eiland dat in de loop der eeuwen steeds meer grond en inwoners verloor aan de Zuiderzee. Sinds de inpoldering worden de laatste Schokkers nog enkel omringd door een zee van waterpasvlakke weilanden.

In het Schokland Museum leer je alles over hun fascinerende strijd tegen het water. En over de eerste bewoners die hier al in de prehistorie neerstreken.

Kampen

Mee met kampioen Jeroen
Kampioen Jeroen is fervent verzamelaar van eigenzinnige voertuigen. En ‘fietste’ met zijn elektrische driewieler Sinclair C5 langs Kampen, Hanzestad op de Zuiderzeeroute.

Gotische gevels, dubbeldikke stadsmuren en een keur aan statige kerkgebouwen. Met een beetje inlevingsvermogen wanen bezoekers zich in KAMPEN nog altijd in de late middeleeuwen.

Vooral in het oude stadshart doet bijna elke straathoek denken aan de tijd dat deze historische Hanzestad een van de machtigste en meest welvarende steden van Europa was.

Elburg

Waar middeleeuwse steden zich meestal kenmerken door een doolhof van slingerende kruip-door-sluip-door-steegjes, lijkt ELBURG op een wiskunde-vel te zijn bedacht.

In de loodrechte straatjes van het knusse centrum is het heerlijk wandelen langs cafeetjes en snuisterijenshops. Op een steenworp liggen de Veluwerandmeren waar liefhebbers terecht kunnen voor allerlei watersporten.

Stille kern

‘Hier in de polder vind je geen indrukwekkende kastelen of eeuwenoude landgoederen. De geschiedenis van Flevoland speelt zich voornamelijk af diep onder de grond.

In de zachte kleibodem van de STILLE KERN (by far mijn meest favoriete wandelgebied!) schuilt een wereld vol geheimen, die teruggaat naar de hevige strijd op de voormalige Zuiderzee. ’ 


Lees meer over dit wandelgebied vól geschiedenis in het blog van kampioen Kelsey

Muiderslot

Onder de rook van Amsterdam wacht vlak voor de finishlijn nog een laatste hoogtepunt.

Het MUIDERSLOT.

Een prachtig een-tweetje tussen middeleeuwse bouwkunst en een 17e-eeuws interieur. De historie van het beroemde kasteel laat zich lezen als een jongensboek vol mysterieuze genootschappen, schuilende soldaten en een vermoorde graaf.

Maar zoals overal langs de Zuiderzee wordt deze razend interessante geschiedenis gecombineerd met een prachtig landschap en weidse uitzichten over het water.

Rondje Zuiderzee

Een rondje Zuiderzee is zowel met de klok mee als in de tegenovergestelde richting af te leggen: 

Fietsers volgen de bewegwijzerde LF Zuiderzeeroute van 440 kilometer, op te hakken in acht dagetappes. 

Wandelaars krijgen op het uitgestippelde Zuiderzeepad (LAW 8) 495 kilometers voor de kiezen, opgeknipt in 28 etappes van 15 tot 23 kilometer. 

Er is geen officiële of bewegwijzerd autoroute langs de Zuiderzee. Je zult dus zelf een leuke route moeten uitstippelen over mooie en liefst niet al te drukke wegen. 

Houd er rekening mee dat er in ieder geval de komende twee jaar nog werkzaamheden zijn aan de Afsluitdijk. Wandelaars en fietsers moeten voor de oversteek gebruikmaken van gratis bussen. Auto’s en motoren hebben daar geen last van.

Tip: maak je eigen route in onze
Eropuit-app

Ontdek de voormalige Zuiderzee

Ga fietsen en wandelen

Southern comfort waar je geen genoeg van krijgt.

Meanderen door Limburg

Langs de Maas

Ontdek de zuiderzeeroute wandelend, fietsend of met de auto. Hoe je ook gaat; wie de contouren van de voormalige Zuiderzee volgt, wordt overspoeld met mooie vergezichten, rijke historie en herinneringen aan het kletsnatte verleden en de strijd tegen het water.

Topbestemming

ZUIDERZEE

In het spoor
van de voormalige

Onder de rook van Amsterdam wacht vlak voor de finishlijn nog een laatste hoogtepunt.

Het MUIDERSLOT.

Een prachtig een-tweetje tussen middeleeuwse bouwkunst en een 17e-eeuws interieur. De historie van het beroemde kasteel laat zich lezen als een jongensboek vol mysterieuze genootschappen, schuilende soldaten en een vermoorde graaf.

Maar zoals overal langs de Zuiderzee wordt deze razend interessante geschiedenis gecombineerd met een prachtig landschap en weidse uitzichten over het water.

‘Hier in de polder vind je geen indrukwekkende kastelen of eeuwenoude landgoederen. De geschiedenis van Flevoland speelt zich voornamelijk af diep onder de grond.

In de zachte kleibodem van de STILLE KERN (by far mijn meest favoriete wandelgebied!) schuilt een wereld vol geheimen, die teruggaat naar de hevige strijd op de voormalige Zuiderzee. ’ 


Lees meer over dit wandelgebied vól geschiedenis in het blog van kampioen Kelsey

Waar middeleeuwse steden zich meestal kenmerken door een doolhof van slingerende kruip-door-sluip-door-steegjes, lijkt ELBURG op een wiskunde-vel te zijn bedacht.

In de loodrechte straatjes van het knusse centrum is het heerlijk wandelen langs cafeetjes en snuisterijenshops. Op een steenworp liggen de Veluwerandmeren waar liefhebbers terecht kunnen voor allerlei watersporten.

Mee met kampioen Jeroen
Kampioen Jeroen is fervent verzamelaar van eigenzinnige voertuigen. En ‘fietste’ met zijn elektrische driewieler Sinclair C5 langs Kampen, Hanzestad op de Zuiderzeeroute.

Gotische gevels, dubbeldikke stadsmuren en een keur aan statige kerkgebouwen. Met een beetje inlevingsvermogen wanen bezoekers zich in KAMPEN nog altijd in de late middeleeuwen.

Vooral in het oude stadshart doet bijna elke straathoek denken aan de tijd dat deze historische Hanzestad een van de machtigste en meest welvarende steden van Europa was.

Van industrieel gepuf en gebrom naar de weidse stilte en schoonheid van Flevoland. 

Werelderfgoed SCHOKLAND is een voormalig eiland dat in de loop der eeuwen steeds meer grond en inwoners verloor aan de Zuiderzee. Sinds de inpoldering worden de laatste Schokkers nog enkel omringd door een zee van waterpasvlakke weilanden.

In het Schokland Museum leer je alles over hun fascinerende strijd tegen het water. En over de eerste bewoners die hier al in de prehistorie neerstreken.

Woudagemaal

Amper een eeuw geleden hield je in grote delen van Friesland ’s winters de sokken niet droog. Vandaar dat buiten Lemmer het monumentale WOUDAGEMAAL werd gebouwd.

Nog altijd moet het grootste stoomgemaal op aarde weleens aan de bak om polders leeg te pompen. Maar het gebouw is bovenal een architectonisch schoolvoorbeeld van de Amsterdamse School, dat in 1998 terecht een plek verdiende op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Vooral een blik in de blinkend gepoetste machinehal is de moeite waard.

Nederland telt maar liefst 13 Werelderfgoederen. Hier (in Kampioen digitaal) ontdek je ze allemaal

Na drie van de Elf Friese Steden – Workum, Hindeloopen en Stavoren – komen de
GAASTERLANDSE KLIFFEN in beeld.

Huh, kliffen in ons platte pannenkoekland?

Ja. Voor de aanleg van de Afsluitdijk hapte de Zuiderzee hier zó gulzig van de brokkelende kust, dat er in het landschap nog altijd flinke hoogteverschillen zichtbaar zijn. Het Oudemirdumerklif is de mooiste van het stel. En een van de eerste beschermde natuurmonumenten van ons land. 


Al loont het ook om af te dalen naar de waterlijn voor een frisse duik. Of gewoon even ontspannen liggen op het strand.

Ontdek meer van het Gaasterland (een verrassend stukje Friesland!)

Het Friese MAKKUM is de eerste tussenstop na de oversteek over de Afsluitdijk. De pakhuizen herinneren nog uit de VOC-tijd, toen kooplieden hier scheepsladingen hout en haring uit Scandinavië van boord sjouwden.

In de buitendijkse natuurpracht van het Makkumersúdwaard kunnen vogelaars zich tussen de rietkragen tureluurs staren aan baardmannetjes, blauwborsten, steltlopers en vele duizenden ganzen.

Tip: Makkum is ook één van de stops langs de ANWB (auto) Havenstedenroute

Voor de kaarsrechte wegen van de Wieringermeerpolder en de Afsluitdijk beginnen, slinger je tot Medemblik heen en weer over de kronkelwegen van de
WESTFRIESE OMRINGDIJK.

Deze aaneenschakeling van eeuwenoude dijken biedt vooral vanaf het hogergelegen fietspad fraaie vergezichten over het water. Een goede reden om even te stoppen voor een picknick met een prachtig uitzicht.

ENKHUIZEN bloeide op in de 17e eeuw. Verviel tot een spookoord in oorlogstijd. Maar geldt met zijn grachten en vestingmuren inmiddels (weer) als een mooie trekpleister langs het IJsselmeer.

Doen:

  • Voor een diepere duik in het verleden bezoek je het Zuiderzeemuseum (met korting).

  • Wat meer actie? Vanuit de havens zit je zo op het water met een roeiboot, surfplank of een van de traditionele zeilschepen van de bruine vloot.

Kampioen Jasmijn ging je voor en fietste van Hoorn naar Enkhuizen.

Via populaire tussenstops zoals Volendam en Hoorn, krult de weg richting Enkhuizen. 

Een rondje IJsselmeer kan overal kan beginnen. Maar voor velen geldt Amsterdam als de officieuze start- en finishplaats van de Zuiderzeeroute. Boven de hoofdstad doemen tussen de uitgestrekte veenweiden meteen de oranje daken van DURGERDAM op. Het dorp ligt op de dijk die werd aangelegd na de Sint Elizabethsvloed van 1421. Een eerste herinnering aan de ooit zo vernietigende grillen van de Zuiderzee.

Maar ondanks de nabijheid van het woelige water – en de alsmaar uitdijende stad – vormen de houten dijkhuisjes nog altijd een van de best bewaarde en meest fotogenieke dorpjes van de streek.

Door Matthijs Meeuwsen
Reisjournalist

Deze stops wil je zien

Het rondje Zuiderzee zou je ook een ‘rondje IJsselmeer, maar dan zonder de polders’ kunnen noemen. 

De route volgt de grens van de voormalige Zuiderzee die pas vorige eeuw werd getemd toen de Afsluitdijk werd aangelegd. In de vele eeuwen daarvoor was de Zuiderzee een woeste zee die regelmatig voor overstromingen zorgde en waarop de handel floreerde. 

Een trip langs de Zuiderzee is dan ook een reis terug in de tijd. Langs middeleeuwse handelssteden, het voormalige eiland Schokland en karakteristieke vissersdorpen. Om maar een paar hoogtepunten te noemen. Een pracht van een route.

Een rondje Zuiderzee is zowel met de klok mee als in de tegenovergestelde richting af te leggen: 

Fietsers volgen de bewegwijzerde LF Zuiderzeeroute van 440 kilometer, op te hakken in acht dagetappes. 


Wandelaars krijgen op het uitgestippelde Zuiderzeepad (LAW 8) 495 kilometers voor de kiezen, opgeknipt in 28 etappes van 15 tot 23 kilometer. 

Er is geen officiële of bewegwijzerd autoroute langs de Zuiderzee. Je zult dus zelf een leuke route moeten uitstippelen over mooie en liefst niet al te drukke wegen. 

Houd er rekening mee dat er in ieder geval de komende twee jaar nog werkzaamheden zijn aan de Afsluitdijk. Wandelaars en fietsers moeten voor de oversteek gebruikmaken van gratis bussen. Auto’s en motoren hebben daar geen last van.

Tip: maak je eigen route in onze
Eropuit-app

Rondje Zuiderzee

Ontdek de voormalige Zuiderzee

Ga fietsen en wandelen

Meanderen door Limburg

Southern comfort waar je geen genoeg van krijgt.

Langs de Maas

Kampioen digitaal

ANWB Kampioen helpt jou en Nederland sinds 1885 zorgeloos en met plezier op weg. Geniet van de mooiste reizen, beste verhalen en handigste tips. Waar en wanneer jij dat wilt. En profiteer van unieke leden-aanbiedingen en scherpe seizoensdeals.
Volledig scherm